
Uitgeverij Elikser
Eerste druk: 2023
ISBN: 9789463655927
Prijs: €18,00
Een vraag over of reactie op het boek is welkom via mail of contactformulier!
Hieronder volgt de flaptekst van ‘Over pollepel, jukebox en rijbewijs – onderweg naar eigenheid’. Daarna vertel ik je over het ontstaan van het boek. Ter toelichting op de naam ‘Raaph’ in de flaptekst, eerst enkele zinnen uit het voorwoord. ‘Dit is een collage van verhalen. (…) Fijn dat je met me meewandelt door deze collage over het leven van Raaph. Dat ben ik. Raphaela is mijn derde doopnaam, naar die van mijn opa Raphael, vader van mijn vader John.’
Raaph is de oudste dochter van een getraumatiseerde Indische ex-KNIL-militair en een moedige, maar ook onmachtige Nederlandse vrouw die haar echtgenoot ervaart als haar vijfde kind. Het gezin functioneert ogenschijnlijk volgens het boekje.
Jonge Raphi ontwikkelt al vroeg bovenmatig gevoelige antennes voor wat in haar omgeving nodig is. Dat wordt, vooral binnen het gezin, de drijfveer voor haar gedrag en handelen. Ze vergeet zichzelf. Wanneer ze zou moeten vluchten, bevriest ze. En op vechten rust een niet uitgesproken, maar wel gevoeld ouderlijk verbod. Zo ontstaat een overlevingsmodus die gaandeweg ongezond zal blijken.
Volwassen Raaph gaat een lange weg van vallen en opstaan. Ruim na haar vijftigste komt ze los van haar ondermijnende ouderloyaliteit. Pas dan kan de antenne zich ontvouwen die onontbeerlijk is voor een waarachtig leven: de kostbare antenne waarop Raaph haar éigen signalen ontvangt. Stap voor stap leert ze daarnaar luisteren en beweegt ze van onveilig gehecht naar verbonden met zichzelf.
Kleine en grote, rauwe en zachte autobiografische vertellingen over cruciale gebeurtenissen groeien samen tot het levensverhaal van Raaph.
Dit boek is niet alleen voor lezers die te maken hebben met naoorlogse problematiek. Het is voor iedereen die onderweg was, is of gaat van overleven naar leven vanuit een gezinssituatie met ouders die – tegen welke achtergrond dan ook – op hun beurt getraumatiseerd, gekwetst, tekortgekomen of onvermogend waren of zijn. Met gevolgen voor de volgende generatie.
In 2010 had ik een ervaring die erom vroeg, in woorden te worden omgezet. Ik was altijd al een schrijvend mens, maar dit was de eerste keer dat ik iets indringends uit mijn leven verwerkte in een verhaal met een kop en een staart. Er kwam af en toe een volgend verhaal. Ze kwámen; ik zocht ze niet. En er was geen behoefte om ze te publiceren. Dat kwam pas veel later. Ik schreef vooralsnog voor mezelf.
Mijn boekdroom werd in 2014 onverwacht wakker gemaakt. Iemand vroeg me wat mijn droom was en ik antwoordde impulsief: ‘Een boek schrijven’. Voor het eerst sprak ik het woord ‘boek’ uit met een voorzichtig ander gevoel dan voorheen: zou het echt mogelijk zijn?! Dat was al heel wat, maar daar bleef het bij. Toch was er in de jaren daarna een stemmetje in mij dat af en toe het woord fluisterde. In de loop van de tijd steeds luider.
In september 2021 gaf ik er voor het eerst, onderzoekend, gehoor aan en nam ik deel aan de workshop ‘Van idee naar boek’, gegeven door stadsgenoot, auteur en schrijfdocent/-coach Josha Zwaan. In overleg mailde ik haar daarna mijn voorraadje schrijfsels. Ze las. We spraken. Dat was begin 2022. Ik dacht aan ’25 exemplaren voor familie en vrienden’. Zij aan iets anders. Iets groters. Ik durfde haar te horen.
Een deur ging open naar bewerken, verschuiven en aanvullen. Er was geen droom meer, maar een concreet doel. En het woord ‘boek’? Dat sprak ik steeds vaker genietend uit. Ruim een jaar later begon het ‘leuren’ met het manuscript. In de zomer van 2023 zei Jitske Kingma van Uitgeverij Elikser er ja tegen.